Pomnik Armii Krajowej

praca konkursowa – III etap konkursu nagrodzony wyróżnieniami równorzędnymi

POMNIK ARMII KRAJOWEJ W PRZESTRZENI OGRODU PAMIĘCI NARODOWEJ
Kraków
2012-2013

WSPÓŁPRACA:
Robert Grudziąż, Krzysztof Moskała, Michał Poziemski

OPINIA SĄDU KONKURSOWEGO:
,,Wyróżnienie pieniężne przyznano za pomysł wydzielenia części płaszczyzny terenu bulwaru w formie „kwartału” z wyniesieniem fragmentu narożnika dla stworzenia akcentu rzeźbiarskiego.”

OPIS KONCEPCJI
„Byłaś dla nas radością i dumą, jak stal prężna, jak żywioł surowa – Armio Krajowa” – Zbigniew Kabata

Założeniem projektu było oddanie charakteru Armii Krajowej, zakodowanie w pomniku jej siły, waleczności, niezłamanego ducha walki, dążenia do wyzwolenia, wolności i odrodzenia.
Forma wychodzi z ziemi i wznosi się ku górze – ku wolności. Wystające płaszczyzny tworzą szczelinę symbolizującą ukrycie i konspirację. Na górnej płaszczyźnie pomnika znajduje się wyperforowany napis przepuszczający światło do wnęki. Za dnia przedstawia cytat z wiersza pt. ,,Armio Krajowa” autorstwa Zbigniewa Kabaty ,,(…) Symbol wyklęty i słowa imię twoje wciąż sławią z ukrycia, Armio Krajowa”. Napis wprowadza atmosferę zagadkowości, skupia uwagę i prowokuje do poszukiwania informacji, zajrzenia w głąb wnęki, a tym samym oddania hołdu żołnierzom. Forma rzeźbiarska wykonana jest ze stali nierdzewnej o szczotkowanej fakturze. Surowy charakter materiału ma oddawać poczucie walki i siły. Płaszczyzny ze stali nierdzewnej nadają pomnikowi szlachetności, której nigdy nie utraci. Na wychodzącej najwyższej ścianie znajduje się perforowany znak Polski Walczącej wykonany w technice grawerunku ze specjalnym rastrem będacym przełożeniem faktury muru na płaską stalową powierzchnię. Po zmroku widoczne będzie „światło pamięci” wychodzące z wnęki na plac, symbolizujące zryw, wyjście pod osłoną nocy. Takie działanie sprawi, że również w nocy pomnik będzie interesującym elementem intrygującym przechodniów.
Forma pomnika tworzy abstrakcyjną kompozycję silnie wychodzącą do przechodnia i korespondującą z widzem. Pomnik w swoim założeniu jest wieloznaczny, zmienia percepcję widza w czasie. Inaczej oddziałuje o różnych porach dnia, wzmacniając naprzemiennie
zastosowane środki wyrazu. Jest adresowany do indywidualnych przeżyć i doświadczeń widzów. Wieloznaczność założenia wpisanego w projekt ma pobudzać wyobraźnię prowokując do indywidualnej interpretacji, sprzyjając refleksji i zadumie. Relacje zachodzące
pomiędzy przechodniami, a przestrzenną strukturą stanowią istotę pomnika. Osoby poruszające się w obrębie miejsca upamiętnienia stają się jego częścią.